Kompilo de bildoj el Ipernitio

Diversaj bildoj publikigitaj en Ipernitio, multaj el ili rilataj al esperanto au esperantigitaj http://www.ipernity.com/doc/berga/popular

Kio estas #catalanrevolution?

#catalanrevolution estas socia, ekonomia, nacia, demokratia kaj paca respondo, surbaze de la homaj rajtoj kiel flago por alfronti la komunajn problemojn kiujn la politika sistemo ne deziras solvi kaj kiujn ĝi kunkreas, per agado, komplicado aŭ silentado.
#catalanrevolution estas movado por ĉiuj homoj, sen sigloj, sen partioj aŭ sindikatoj, sen celo alproprigi al si. Ni ne sentas nin plene reprezentitaj per ajna nuntempa partio. Ni starigas do, politikan debaton de malsupre per la sumo de unuopaj voĉoj.
#catalanrevolution kunligas kaj unuecigas sociajn kaj naciajn movadojn de Katalunio ĉar ni neniam estos vere libera popolo dum ni restos submetitaj al la nunaj sociaj, ekonomiaj kaj politikaj kondiĉoj, ĉar la demokratia esprimo de popolo devus esti ĉiam respektata, tiel ke leĝitimeco pli valoras ol legaleco. La nuna politika sistemo pritondas niajn politikajn kaj sociajn rajtojn.

Kion denuncas #catalanrevolution?

#catalanrevolution DENUNCAS la nunan politikan sistemon kiu, preter dekstro aŭ maldekstro, submetiĝis al merkata kaj financa sistemoj kiujn neniu elektis, trudante neoliberalan sistemon kie homoj estas traktataj kiel varojn.
#catalanrevolution DENUNCAS la korupton de la nuna politika sistemo en ĉiuj siaj agadsferoj, instigitaj de senmoralaj entreprenistoj kaj senetikaj politikistoj, kio finiĝas en grandega fiekspluatado de sociaj risorsoj.
#catalanrevolution DENUNCAS la demokratiajn mankojn devenantaj de la politika sistemo kreita dum la transirado de diktaturo al demokratio, el kio evidentiĝis ke la disiĝo de povoj estas nur fumkurteno kaj ĉio reduktiĝas al dupartia partitokratio.
#catalanrevolution DENUNCAS la politikajn organizojn kiuj instigas al malamo inter la popoloj kataluna kaj hispana. Ni estas konvinkitaj ke demokratio ne estas kaŭzo de timo kaj popola memdetermino estas nerefuzebla rajto en reala demokratio.
#catalanrevolution DENUNCAS la mankon de estonteco por la junularo. Kun 40% da junula senlaboreco, kun plensufiĉa studpreparo, superŝutitaj de kontraŭdiraj kaj malkongruaj mesaĝoj en la lastaj 20 jaroj. La kataluna junularo travivas unu el la plej malbonaj periodoj de ilia vivo, konvinkita ke ilia estonteco estos eĉ pli malbona.

Kio nepras por la #catalanrevolution?

#catalanrevolution POSTULAS fini la malgrandigon de la buĝetoj destinitaj al publikaj servoj. La kataluna popolo meritas kaj postulas ke la publikaj enspezoj plutenu, kiel landa prioritato, la kvaliton de la publikaj sanitara kaj eduka sistemoj.
#catalanrevolution POTULAS la tujan retiriĝon de la laborreformo, la garantion de la pensioj kaj justan emeritsistemon.
#catalanrevolution POSTULAS la fiskan suverenecon de Katalunio ĉar, laŭ nia vidpunkto, la solidareco devas esti proporcia, egaliga kaj justa, dum la nuna fiska deficito estas neeltenebla kaj sufokanta la supervivkapablon de nia lando. La fiska ekspoliado de Katalunio estas kazo unika en Eŭropo.
#catalanrevolution POSTULAS la travideblon de la politikaj partioj, la publikadon kaj limigon de iliaj riĉaĵoj, la forpelon, el la elektolistoj de la akuzitoj pri korupto kaj aliaj deliktoj. Tiel sama forpelo el la registarj postenoj.
#catalanrevolution POSTULAS la sendependan kaj socian kontrolon de la politikaj agadoj rilataj al publika mono, registaraj posedaĵoj kaj urbkonstruaj intervenoj. Ni postulas efikajn instituciojn kontraŭ registaraj fraŭdo kaj korupto.
#catalanrevolution POSTULAS ŝanĝojn en la leĝoj pri balotado cele al certigo de la pluraleco, proporcio, egaleco kaj unueca reprezentiĝo de katalunoj kaj kataluninoj. Tio implikas: la nuligon de la procentaj limbaroj, la rektan proporcion inter postenoj kaj voĉdonoj en la voĉdistriktoj, la anstataŭon de la Leĝo de Hondt per alia pli proporcia kaj la reprezenton de Katalunio kiel sola voĉdistrikto en balotadoj por ĉiuj superaj institucioj.
#catalanrevolution POSTULAS  skrupulan respekton al la demokratiaj decidoj de la kataluna popolo. Ne akcepteblas ke denove tio kio estis voĉdonita de la kataluna popolo en referendumo estu disŝirita. Ni insistas: demokratia leĝitimeco pli valoras ol legaleco.

Kion proponas al la socio #catalanrevolution?

#catalanrevolution PROPONAS ke ĉiu el ni pripensu la manifeston #NOELSVOTIS (#nebalotuilin), kiu vokas al organizita, civitana, konscia kaj inteligenta bojkoto al balotado. Resume: transiri de plendo al kolektiva agado.
#catalanrevolution PROPONAS al la civitanaro ĝeneralan prikonsideron kaj konsciiĝon. La debaton en ĉiuj niaj agadsferoj (amikoj, familio, laboro, lernejo, universitato, partio, sindikato, asocio, klubo, ktp.) ni devas superi la tabuon pri la grandaj problemoj de la homoj, endas debati sentime.
#catalanrevolution PROPONAS ke partioj kaj ankaŭ sindikatoj, eniru profundan debaton pri ilia reala reprezentativeco, pri ilia submetiĝo al neoliberalismo, pri la ekonomia, politika kaj socia sistemo, pri kiu kaj kiel kontroli la fiskan fraŭdon kaj la korupton. Tio estas, pri kiun estontecon ili proponas, se envere ili proponas iun estontecon.
#catalanrevolution PROPONAS ignori ĉiujn aktorojn kaj protagonistojn de la situacio en kiu ni vivas ĉar, fakte, ili tute fajfas pri ni. Ni ĉiuj kune devas konstrui alternativon kapabla ellasi ilin flanken, nune kaj estonte.

Traduko el la manifesto #catalanrevolution 
Fonto de la bildo: Ara.cat 
Komplementa video

Informilo de la E-Muzeo de Subirats (Katalunio)

Jen  ligo kiu permesas aliron al la ĵus bakita informilo (trifolio) de la Muzeo de Esperanto de Subirtas

La muzeo en la amaskomunikiloj

Dum la lasta semajno de marto, la Muzeo de Esperanto de Subirats aperis tra diversaj amaskomunikiloj, jen katalunaj jen hispanaj. La fenomeno komencis per artikolo publikigita la 28an de marto en diversaj hispanaj ĵurnaloj kaj kies verkinto estas la eŭska ĵurnalisto Borja Olaizola. Intertempe ni aperis ankaŭ en la radioprogramo “Matí a 4 bandes” (Mateno ĉe 4 flankoj) de la elsendejo Ràdio 4, prezentita far Toni Marín (klakante la nomon de la programon vi povas aliri la intervenon, ĉe la minuto 10:03).
En tiu ĉi speciala semajno, esperanto kaj esperantismo elstaris ankaŭ en aliaj radioprogramoj, kiel ekzemple en “La Ventana” (La Fenestro) de la radioentrepreno SER, prezentita de Gemma Nierga. Alia programo kun esperanta enhavo estis “Escrito en la niebla” (Skribita sur la nebulo) de Eitb-radio. Klakante sur la nomo de la programoj vi povos aŭdi la koncernajn sonregistraĵojn. Jam sur la humuro kaj iom moketa tereno, la aktoro Toni Cano traktis esperanton en sia programo “D’avui no passa” (Ĝis hodiaŭ estas la tempolimo), de Radio 4, elsendita la 29an de marto.
Kiel dirite, la muzeo estis unu el la informfontoj sur kiu baziĝas la artikolo de Borja Olaizola, kiu konsistas el tri blokoj klare konturitaj: en unu li klarigas la karakterizojn de esperanto kaj informas pri ĝia evoluo en Hispanio. En alia li rimarkas la rilaton inter esperanto kaj la novaj teknologioj kaj sociaj retoj. En la lasta li rakontas la sperton esti , kun siaj lingvopraktikaj avantaĝoj. Kompletan version vi povas legi ĉe Diariovasco.com aŭ ĉe Elcorreo.com. Iom dishakite vi ankaŭ povas trovi ĝin ĉe Hoy.es; Nortedecastilla.es; Lasprovincias.es; Ideal.es; Sur.es; Lavozdigital.es; Larioja.com; La informacion.com

Esperantigo de la originala blogero de Montserrat Piñeiro, muzeo-gvidanto.

KEA jam fejsbukas

De antaŭ kelkaj tagoj, nova esperanto-grupo troveblas kaj agadas en Fejsbuko. Kataluna Esperanto-Asocio jam alireblas en la plej vasta socia reto. Provu ĝin viziti skribante la ŝlosilvorton esperanto.cat en via fejsbuka retumilo. La nova revujo akceptas ĉiulandajn amikojn, ni kreskigu la novnaskiton!

Fejsbuk

Des de fa uns dies, un nou grup d'esperanto és present i actua a través de facebook. L'Associació Catalana d'Esperanto ja es pot contactar dins la xarxa social més extesa. Prova a fer-ne una visita escrivint la paraula clau esperanto.cat dins el teu buscador de facebook. El nou lloc accepta amics d'arreu del món, fem crèixer el nounat!

Ĉu vi volas partopreni demokratian eventon?

La proksiman 10an de aprilo okazos en Barcelono la lasta kaj plej granda popola referendumo. Ĝi estos la kulmino el serio kiu estis starigita de la kataluna civila socio, serio kiu disvolviĝis longe de la du lastaj jaroj.
En tiuj referendumoj oni demandis la opinion de nia socio pri la nuna politika situacio rilate al Hispanio, pli konkrete, oni demandas al la homoj ĉu ili favoras al la kreado de kataluna sendependa ŝtato ene de la eŭropa komunumo.
Pliaj informoj pri la temo ĉe la jenaj ligoj:
http://www.barcelonadecideix.cat/internacional/es
http://en.wikipedia.org/wiki/Catalonian_independence_referendums, _2009% E2% 80% 932 011
Ĉi tiu referendumo estas, en si mem, tre interesa kaj unika fenomeno, vera ekzemplo de demokratio kiu iras, unuafoje, en la direkto malsupre-supren kaj ne inverse.
Ni planas venigi teamon de internaciaj observantoj kaj ĉeestos granda nombro de amaskomunikiloj (simile okazis ĉe la unua referndumo, en 2009).
Ni ŝatus havi sufiĉan monon por venigi multajn internaciajn amikojn kiuj rolu kiel internaciajn observantojn de la proceso sed, bedaŭrinde, nia buĝeto estas ege eta (registaro ne intervenas). Bonŝance ni kalkulas pri miloj da lokaj volontuloj.
Nun venas la momento en kiu ni petas vian kunlaboron.
Ni kunordigas, i. a., la eldonon de video en kiu intervenas homoj el la tuta mondo, sendepende de ilia socia graveco. En la video la homoj salutas la civilan iniciaton per kelkaj vortoj. Tiu saluto ne nepre devas esti favora al la sendependeco de Katalunio ĉar, fakte, temas pri organizado de neŭtrala elekto en kiu ĉiu homo decidu mem ĉu voĉdoni por jes aŭ ĉu por ne.
Por la elaborado de tiu ĉi video, kiel helpilo mi aldonas du falsajn videospecimenojn* (dum ni atendas la verajn). Ili helpos vin kompreni la ideon. Ĝis nun estas anoncitaj videoj el Armenio, Rusio, Usono kaj Aŭstralio. Ĉiukaze ni donas kelkajn instukciojn:
-La video estus mallonga, ĉirkaŭ 30 sekundoj (eblas iom pli longa kaj pli mallonga).
-Malgranda sinprezento menciante nomon, landon kaj profesion. tuj sekve esprimu opinion, ekzemple:
"Saluton! mia nomo estas Alan Brixton, mi estas teatra reĝisoro en Aŭkland, Novzelando, kaj mi deziras bonvenigi tiun ĉi civilan iniciaton okazanta en Katalunio, mi deziras al vi la plejbonon"...aŭ
"...estu jes aŭ ne tio kion vi elektos en via referendumo, mi kredas ke tiu demokratia ideo estas granda kaj stimula kaj indas ĝin subteni"...aŭ
" Bone pensite. Mi ŝatus ke ankaŭ miaj kunlandanoj iam povu fari tion pri aferoj kiuj al ni estas gravaj"...aŭ
"...mi ne multe konas pri Katalunio kaj ĝia politika situacio, sed demokratio ĉiam estas bona, tiel do, antaŭen kun via referendumo!"
Memkompreneble ni preferas viajn realajn opiniojn, do, ne nepre kopiu el la supraj ekzemploj.
-Pli bone se la video estos registrita per alta rezolucio, ekstere kaj kun natura sunlumo sed ni akceptas aliajn eblecojn
Ni ŝatus vidi vin en la video sed se vi ne deziras aperi kaj tamen vi konas alian homon kiu jes, tio ankaŭ bonas.
Kiam vi havos ĝin preta, bv. sendi al la jena adreso: david(ĉe)davidberga.cat (verŝajne ĝi ne estos tre peza)
Ideala dato por ricevo estus ĝis la 20a de marto sed ni povas elastigi la tempolimon.
La fina eldonita versio, kun ĉiuj internaciaj intervenoj, estos projekciita sur giganta ekrano dum la fermoceremonio la 9an de aprilo kaj verŝajne publikigita en Youtube (se ni havos vian konsenton).
Se vi deziras pliajn klarigojn ne hezitu skribi al ni.
* (Mi ankoraŭ ne sukcesis ŝuti ilin al Ipernito. Se iu deziras mi povas sendi ilin repoŝte al privata adreso.)

Lernu kaj feriu samtempe!

Ĉu vi lernas esperanton, hispanan aŭ katalunan? Do, planu pasigi viajn venontajn feriojn en Igualada (Anoia, Katalunio). Al vojaĝemuloj mi disponigas ĉambron 2-4 homan kun ĉiuj bezonataj aferoj:

Duopa lito

Litsofo por du homoj

2 vestoŝrankoj

Televido kaj muzikaparato

Libroŝranko provizita per prikataluniaj libroj kaj mapoj

Granda fenestro kun malferma pejzaĝo

Aparta tualetejo-duŝejo

Ebleco memkuiri

Kundivido de lavmaŝino

2 bicikloj por urba promenado.

Igualada situas je unu bushoro de Barcelono kaj ties plaĝoj kaj alitipaj turismejoj. Ankaŭ la fama montaro Montserrat estas facile atingebla per trajnkonekto. Stacidomoj busa kaj trajna troviĝas je 8 minuta piediro. Laŭ eblecoj mi ĉiĉeronos en la urbo kaj proksimaĵoj.

Lernu dum via restado! Mi provizos al vi materialon por praktikado de la lokaj lingvoj kaj esperanto kaj mem instruos laŭ via scivolo post horara interkonsento.

Luprezo de la ĉambro: 20 €/tage aŭ 120 € semajne

Kompleta informo ĉe Ipernity

Vizitu ankaŭ miajn blogojn pri Montserrat kaj Anoia .

La parko de la Papagoj en Tenerifo

Pri la Esperanto-Muzeo de Subirats

Nia amiko Despero redaktis interesan enkondukon kaj klarigon pri la antaŭnelonge remalfermita Muzeo de Esperanto en Sant Pau d'Ordal (Katalunio), okaze de lia serio pri stratoj Zamenhof:
Strato Zamenhof 4 : Sant Pau d'Ordal

Post Interkona Vespero

crepusculo - 1 Translation(s) | dotSUB

Helpu la pluvivon de nia muzeo!

Nuna populara iniciato proponas ke la Muzeo konsistigu la specialaĵon
de la konstruota Publika Biblioteko de Subirats tiel partoprenante en
la aro de bibliotekoj kun speciala tema kolekto de la Reto de Publikaj
Bibliotekoj de Katalunio. Nia ĉefa celo estas subteni la proponon por
eviti ke la kolekto diseriĝu aŭ foriru el Katalunio, ĉar la posedanto
ne deziras teni ĝin.

Por vigligi la Muzeon loke, ni planas organizi diversajn kulturajn
aranĝojn laŭlonge de la lerneja jaro, kiel literaturajn eventojn,
prelegojn, projekciojn de esperantaj filmoj, lernejajn atelierojn pri
esperanto, ktp. En la reto ni kreis kanalon YouTube
(http://www.youtube.com/museuesperanto) kie vi trovos videojn
rilatantajn la muzeon (momente nur unu estas subtekstigita), ni kreis
paĝon de ŝatantoj de la Muzeo ĉe Facebook
(http://www.facebook.com/museuesperanto), kaj grupon de Amikoj de la
Muzeo de Esperanto de Subirats ĉe Ipernity
(http://www.ipernity.com/group/museuesperanto) kaj publikigis novaĵojn
en klaku.net (http://www.klaku.net/enhavo/esperanto-muzea-kolekto-de-subirats-i%C4%9Du-la-speciala%C4%B5o-de-biblioteko).
Sekve ni oficialigos la aferon en Libera Folio (liberafolio.org), ktp.

En Sant Pau d'Ordal, unu el la loĝantaraj kernoj de la municipo
Subirats, estas la sidejo de la Muzeo de Esperanto, kaj tie venontan
8an de oktobro ni prezentos nian agadon apoge al la propono kaj
speciale al la Magistrato cele plenumi la necesajn demarŝojn, por
ricevi de la respondaj institucioj la necesajn rimedojn por la
konstruo, kiel eble plej fue, de la Publika Biblioteko de Subirats
specialigita pri Esperanto.

Ĉio tio por la atingo de tiuj du jenaj finaj celoj : 1.) Varbado de
kultura turismo tiel loka kiel internacia, kaj 2.) Havi disponeblan la
kolekton por esplorado, tiel por studentoj, plimulte regionaj, kiel
por profesiaj esploristoj el ĉie.

Do, ni bezonas vian tutan apogon kio konsistas en pozitiva komento al ĉi tiu artikoleto kaj en la diskonigo de la novaĵo al viaj amikoj por ke la 8an de oktobro ni povu montri al la tuta ĉeestantaro grandan nombron de subtenantoj, t.e., la internacian respondon al la civitana iniciato.

Esperanto-kataluna frazaro

Saluton! Hola! (prononc. Ola)
Ĝis la revido! Fins ara!
Ĝis baldaŭ! Fins aviat! (akcento ĉe la fino)
Ĝis morgaŭ! Fins demà! (prononc. Fins demá)
Bonan tagon! Bon dia!
Bonan vesperon! Bona tarda!
Bonan nokton! Bona nit!
Kiu estas via nomo? Com et dius? (prononc. Kom et dius?)
Kiu vi estas? Quí ets?
Kiel vi fartas? Com estàs?
Mi fartas bone Estic bé
Kie vi loĝas? On vius?
Mi loĝas en Katalunio Visc a Catalunya (prononc. Visk a Katalunja)
Ĉu vi estas lernanto? Ets un alumne?
Jes, mi estas lernanto Sí, sóc un alumne (prononc. Sí, sok un alumne)
Kioma horo estas? Quina hora és? (prononc. kin ora es?)
Estas la tria Són les tres (prononc. Son les tres)
Bonvolu skribi baldaŭ Si us plau, escriu-me aviat (escriu-me => eskríume)
Dankon! Gràcies!
Ne dankinde! De res!
Havu bonan tagon! Que tinguis un bon dia! (prononc. Ke tingis un bon dia)

Noto: en orientkataluna kelkaj "e" prononciĝas "a".

Ferioj en Katalunio?

Por tiuj kiuj planas vojaĝi al Katalunio, jen utilaj retejoj:

http://www.montserrato.wordpress.com (Mistika kaj legenda montaro)

http://www.anoia-esperanto.blogspot.com (Interna katalunia regiono)

http://karulo.wordpress.com (Muzeo de Esperanto)

http://e-bulteno.blogspot.com (Freŝaj novaĵoj pri Eo)

http://esperanto.cat (Oficiala retpaĝaro de KEA)

http://eo.wikipedia.org/wiki/Igualada (Ĉefurbo de Anoia regiono)

http://eo.wikipedia.org/wiki/Manresa (Urbo piede de Montserrat)

Internaciisma Renkontiĝo en Reus (Katalunio)

http://esperanto.cat/reus2010/hejmo_eo.htm

Laboro en muzeo

Legebla origine en : http://www.ipernity.com/blog/berga/239542

La venonta 10a de aprilo estos grava tago. Mi komencos labori post kelkmonata pauzo post la morto de la maljunulo kiun mi priflegis. Mia nova laboro ne estos ordinara laboro, mi estos gvidanto de muzeo, kaj la muzeo ne estas ordinara muzeo, ĝi estas la Muzeo de Esperanto de Subirats, internacie konata kiel Muzeo de Esperanto de Hispanio.

El la Muzeo de Sant Pau de l'O…

Ĝi situas en la kataluna vilaĝo Sant Pau de l'Ordal kaj temas pri unu el la plej gravaj arĥivo-bibliotekoj de Esperantio, kun 25.000 diversaj objektoj/publikaĵoj. Ĝi posedas ekzemple 15.000 revuojn kaj 9.000 librojn krom multaj aliaj informiloj, pinglaĵoj, flagoj, afiŝoj kaj memoraĵoj.

La impresa kolekto ŝuldiĝas al la esperanta fervoro de la forpasinta kreinto, s-ro Lluís Hernàndez Izal kiu, krom partopreno en sennombraj aranĝoj, tenis korespondadon kun pli ol 800 esperantistoj el la tuta mondo.

Do, lastatempe, la turisma patronaro de la regiono (Subirats), interkonsentis kun Rafel Hernàndez, filo de Lluís, malfermi la muzeon al la loka publiko. El tio venis kontaktoj kun Kataluna Esperanto-Asocio kiu, siavice proponis min kiel unua prizorganto de la muzeo en la unua provperiodo. Post du monatoj oni konsideros la rezultojn de la nova iniciato kaj eventuale modifos ĝin por adapto al la publika respondo.

Dum tiu provperiodo mi laboros principe semajnfine, sabate-dimanĉe, krom en la kazo de vizito de lernejaj aŭ aliaj specifaj grupoj. Mia tasko estos teni la muzeon en bona stato kaj gvidi la vizitojn informante pri la lingvo kaj ĝia historio. Pli malpli paralele, mi devos prizorgi blogon kaj kunordigi aranĝojn kiuj helpu en la diskonigo de la muzeo kaj ĝia enhavo.

Kaj ĉio ĉi okazas en tre simbola jaro ĉar ĝuste en 2010 mi fariĝis 50-jara. Ankaŭ estas bele ke la nova laboro troviĝas je mallonga distanco de tri el miaj nunaj vizitendaĵoj:

-Igualada, la urbo kie loĝas mia patro (vidu ankaŭ blogon)

-Terrassa, la urbo de mia dekjara filo

-Montserrat, montaro kun bunta historio pri kiu mi nuntempe blogas

Familia vortaro kataluna-esperanto

Post kelkaj monatoj da laboro, fine ni povas prezenti la novan eldonon de la vortaro Vocabulari familiar català-esperanto, kies unua publikigo okazis en 2001.
La nuna eldono enhavas rimarkindajn ŝanĝojn: reviziado kaj plibonigado de ĉiuj tekstoj, restrukturo de la uzindikoj, ampleksigo de la nombro de kapvortoj (de 831 al 1.109) kaj kromsignifoj (de 205 al 338) kaj plibeligita aspekto de la paĝoj.
La vortaro estos baldaŭ aĉetebla tra UEA.

Gastigantoj en Ipernitio

Laŭdire ĉ. 2.000 esperantistoj ĉeestas diversgrade en la retejo de Ipernity. Tio estas rimarkinda nombro kaj faciligas la kreadon de specifaj grupoj en ĝia interno. Unu el la lastaj aperintaj estas Ipernitaj Gastigantoj
Sub tiu nomo disvolviĝas la projekto kolekti homojn kaj servojn kiuj helpos al vojaĝemuloj kaj gastigemaj homoj. Kvankam la ideo estas proksima al tiu de Pasporta Servo, la ipernita platformo donas apartajn eblecojn al siaj grupanoj.
Interesiĝantoj bv. viziti la grupon ĉi tie,

Plena Misilustrita Vortaro Desperanto

D-ro Atendanto
VORTARO
(retligiloj nur estas aktivaj en la originala PMVD)

Aliĉilo: Folieto fabrikita el liĉiŝelo kiu permesas la partoprenon en ĉinaj kongresoj (liĉi estas mallongigo de li ĉinan). Antikve oni uzis ankaŭ alfumilon, ĉefe en la epoko de Fuman Ĉu. Klaku ĉi tie por vidi la konsiston de la aliĉilo. Personajn datumojn oni skribas en tiu parto nomita arilo.

Buljon'-sur-Mars': Plado tipa de la gastronomio de Marso, la loko kie okazis la unuaj renkontiĝoj de homoj parolantaj desperanton. La plado estis tiel bongusta ke la desperantistoj decidis bapti per tiu nomo la vilaĝon en kiu okazis la unua Kosma Kongreso Desperanto. Jen ĉi tie kongresano el Marso gustumante la buljonon kaj jen foto de s-ro Attacks, tiama prezidanto de la LKK.

Desperanta Ĉevito: Inventita lando kies loĝantoj estas verdaj kiel Peter Pan. La landnomo ŝuldiĝas al la historia raŭmana heroo kiu ĝin fondis: Vito Giorgius de Silferes. Ĉevitanoj havas propran senaton, konsulaton, vickonsulaton, insulaton kaj salaton. Por iĝi civitano egalrajta al ĉevitanoj sufiĉas paroli la raŭmanan lingvon kaj plenigi enketilon. Legendo asertas ke Desperanta Ĉevito troviĝas en iu mistera supera ekzisto-nivelo, foje komparata al tiu de Ŝangri-Lao. Jen ĉi tie video pri unu el la sesioj de la ĉevita senato diskutanta pri la rajtoj de la infanoj.

Dido: En la jaro mo co mo post kristo kaj schleyer, grupo de reformemuloj grupigita ĉirkaŭ la generalo B. Front, dise dentis de la desperanto-movado kaj kreis Didon, lingvo kun propraj karakterizoj. Ekzemple, anstataŭ diri paĉjo kaj paĉjino, oni didediras papo kaj mapo; ankaŭ oni forigis ĉapeletojn ĉar nur d-ro Atendanto estis senhara kaj ilin bezonis (vidu ĉe la artikolfoto); Dido ne havas akuzativon kaj ankaŭ ne advokativon, juĝistivon kaj sekretaritivon.

Famaj desperantistoj: Sam Enof (unue konata kiel d-ro Aten Danto, naskinto de la lingvo, homiakorano kaj malamikete de la nacjes), Will iam Old (nobelpremiuta poeto kaj poego), Ĉasimiron Bein (inventinto de la verbo ĉabei), Julio Baghy (filo de Junio Baghy kaj patro de Aŭgusto Baghy, praakademianisto), Entono Gravoski (graveska poeto), Emilo B. Irak (Eskribisto, Epsikologo kaj Erektoro de la Ekademio de la linkvo), Etmond' Privata (etmondano, li pretendis desperantumi private sed ne sukcesis), Kunlaman' Kalozaj (ĥirurgisto kiu ŝanĝiĝis al poeto, tradukisto kaj eldonisto pro siaj mankaloj).

Frika Venko: Parto de la desperanta komunumo kredas ke iam la tuta homaro estos frika. Tiu ĉi fino superkalifraĝilistikoespialidoza estas konata kiel la frika venko. Tiu ideo havas mitologian originon. Dio, en la 19a jarcento, vidante la kaosan etoson de Bjalistoko, decidis organizi laborkunvenon kun d-ro Atendanto. Fine de la kunveno Dio nomumis lin multlingvan poliglotmesion kaj transdonis al li du argilplatojn kun 16 ordonoj, pliposte konataj kiel la 16 Reguloj Desperantaj. Jen video de frikavenkistoj en Dua Vivo (Second Life) ĝuanta artan vesperon.

Gerda Malaperis: Ankaŭ konata kiel Verda Malaperiŝ, estas la nomo de la unua desperantistino malaperinta ene de la desperanta movado. Tiu misokazaĵo inspiris didaktikan kaj malrapidan filmon kiu sekvis la spurojn de la krimo. Sed ŝi ne estis la nura kazo, okulumante sur la nuna desperanto-movado, oni facile rimarkas ke la nombro de inoj estas suspektinde malalta. Povus temi pri trafiko de verdulinoj. Oni kredas pri reto de enfiltritaj fiuloj kiuj kidnapas kaj devigas iŝin instrui desperanton senpage en landoj kiaj Ĉevitistan, Klingonio kaj Burkina Ido. Jen foto de Verda Malaperiŝ farita iom antaŭ ŝia malapero.

Ho, mia kor': poemo verkita de d-ro Atendanto kiun li donacis al fondaĵo dediĉita al esplorado pri kormuskolaj malsanoj. Onidire li inspiriĝis dum stetoskopa auskultado al homoj suferintaj infarktojn. Poste li kabeis pri ĥirurgio kaj fariĝis okulisto sed morto atingis lin antaŭ ol li povis ekverki Ho, mia okul' (ne gvatu maltrankvile...).

ITF: Sigloj de Internacia Tele Flavido. Temas pri la projekto eniri la mondan libron de rekordoj (record guiness book) plenigante per mono la ŝparujon plej grandan de Brazilo. Post kelka tempo, la teleflavido kaj mem Flava Rivalo, la iniciatinto, malaperis en la triangulo de la Bermudoj. Klaku ĉi tie por vidi la eksan centralon (ŝparujon) kaj ĉi tie por vidi aktoritan dokumentarion pri la iniciato.

Kara miko: Lingva formulo por saluti homojn kies nomon oni ne konas aŭ oni forgesis. Ĝi venas el mallongigo de kara, mi konas vin de iu desperanto-aranĝo sed nun ne venas al mia kapo kiun.

Kokodrili: Drili kokojn en desperantaj rekokotiĝoj. Drili kokojn en internacia rekokotiĝo estas malĝentilaĵo al la homoj kiuj ne scipovas drili. Ankaŭ estas konsiderataj malĝentilaĵoj kacmani kaj aligatorini (tamen neniu scipovas aligatorini). Fidrilantoj organiziĝis kaj nuntempe ili posedas propran radio-elsendejon Radio Driland, omaĝe al la kantaŭtoro Bob Drylan. Noto: "drili" estas la arkaika formo de "trili" do, kokodrili estas aŭdigi kokotrilojn (kio cetere ne facilas).

Komensanto, eterna: Persono kiu pardonpetas ĉar li/ŝi malmulte aŭ malbone desperas. Nuntempe scienculoj diskutas ĉu eternaj komensantoj estas etno aŭ ĉu nur lingva minoritato. Ilia devizo estas kilvi fartas? Ĉar ili ĉiam havas la saman ideon oni nomas ilin samideanojn, kio plifortigas la etnan tezon, laŭ kiu ili parencus al la samoanoj, kiuj ankaŭ estas bonaj kaj bonfartaj homoj. Vidu ĉi tie familian foton de samideano ĉirkaŭita de samoanoj.

KTP: Mallongigo de KanTi en Pluv'. KTP estas muzikensemblo kiu muzikas kaj kantas tradiciajn, popolajn, historiajn, desperantajn, dancigajn, tutmondajn kantojn. Ili kantas en la originalaj lingvoj (almenaŭ ili tion asertas sed neniu scias ĉar ili ruze elektas strangajn lingvojn) kaj en desperanto. Ili eldonis almenau du diskojn: Soller de la klara temp' (pri siaj ferioj en Sòller, Majorko) kaj Plaĝas al mi (pri siaj ferioj en Sòller, Majorko).

Pasporta Cervo: Ruza elpensaĵo de la desperantistoj por ŝpari la monon dediĉita al hoteloj. Pri ĝi respondecas TDEJO (Tutcerva Desperanto-Juhularo). Homoj povas aĉeti al ili cervon en kiu estas skribita la nomo de multaj cervo-gastigantoj. Por gasti ĉe ili senpage, sufiĉas kunporti kaj montri la aĉetitan cervon. Se oni ne havas monon por aĉeto tiam oni enskribiĝu kiel cervo-gastiganto kaj rezervu en la propra domo dormlokon por la gastoj (desperantisto+cervo). Dum la interŝanĝo estas malpermesate krokodili, anakondi kaj kajmani (jam okazis ke anakondo manĝis la cervon kaj TDEJO ne redonis novan (tio ŝajne estas en la kontrakto per malgrandaj literoj, ĉe la fino, t.e., ĉe la vosto de la cervo).

Pornoza Gvidlibro, la: Unu el la plej famaj kaj konataj libroj de la desperanta litenlaturo. Ĝi estis verkita de du elstaraj homoj erektus: Kunlamanoj Kalozaj kaj Gastojn Vaginajn. La unua projekto de Kalozaj estis skribi La kamasutro de l'Pornaso-n sed la prudenta Vaginajn konvinkis lin pri disdivido kaj aparta eldonado. La libro de Kalozaj finfine ricevis la titolon Sekretariinaj Sonetoj kaj estis subskribita per la pseŭdonomo Petis Penetris. Foto de la P. Gvidlibro ĉi tie. Kaj jen video en kiu Montse Costa, sekretariino, interpretas la sonetojn de Penetris dum intervjuo en loka televido.

Sal!: Malsukera mallongigo de la pli longa salato uzata kiel saluto far la desperantistoj. En la komenco de la desperanta historio oni uzis la formon saluton! sed, ĉar pli kaj pli da vegetaranoj aliĝis al la movado, finfine oni transiris al salaton! pli konforma al la fundamento kaj al la fundatomato. Sola problemo pri la nova formo estiĝas en restoracioj, kiam kliento diras salaton! al la kelnero kaj la kelnero ĝentile reciprokas la saluton kaj ne portas la menditan pladon.

Sam Enof: Kun kompleta nomo, Ludoito Lacaro Samuel Enofero, li naskiĝis en Via Listoko, nuntempe strato Pola. Oni konsideras lin la unua desperanto-parolanto post Dio (la ĉioscia). Li estis samtempulo kun la bato Ŝlejer, kreinto de Bolapug' , artefritita lingvo kiu atingis ioman sukĉeson. Sam verkis la faman Fundamenta Desperanto-n sur kiu baziĝas la lingvo (ĉar li multe atendis por sukcesi en la publikigo, li decidis subskribi ĝin per la pseŭdonomo D-ro Aten Danto).

Tohuvabohuo: Neologismo kiun d-ro Atendanto provis enkonduki en desperanton sensukcese. Ĝi venas el la genezohebrea kaj signifas, pli malpli: B.Front, ŝtipkapulo, azeno bugru vin! La Fakademio Desperanto malaprobis la disvastigon de la vorto pro du motivoj: unue ĉar ĝi ne estis sufiĉe internacia kaj due, ĉar ĝi fariĝis arkaismo post la morto de B.Front.

La rekta metodo 2