dimarts, 19 de març del 2019

Cero apellidos catalanes / Nul katalunaj familinomoj - Xavi díez (5)

Tiu ĉi ideo estas vere klardifina. Al la kataluneco, fakte politika civitaneco, la ideo aliĝi al la nacio pere de vol-iniciato, komprenigas  la sukceson de la (katalun)lingva enmergiĝo. Male al la katalunofobia propagando kaj la absurdaj akuzoj pri superuleco, estis ĝuste la gepatroj de andaluzoj, ekstremaduranoj aŭ murcianoj kiuj pledis por ke la edukaj aŭtoritatoj uzu la katalunan kiel peran lingvon. Temis pri socia strategio. Tiuj familioj konsideris ke iliaj gefiloj devus regi la lingvon de la lando por pli facile progresi en la labormondo, sed ankaŭ por interagi samnivele kun la lokaj civitanoj kiuj akceptis ilin. La kataluna estis pasporto al socia pliboniĝo kaj ankaŭ montro de respekto al la socio kiu bonvenigis ilin kaj maniero interagi egalkondiĉe kun la loka loĝantaro. La fakto regi la katalunan implicis certan kapablon sin miksi socie kaj familie en socio kutimita al la diverseco. La amikogrupoj estas miksaj, la familioj estas miksaj kaj, pasintaj pluraj jardekoj post la migro-nostalgio, la plejmulto el la kataluna socio pensas pri la nuno kaj en la estonto pli ol pri la pasinto. Al multaj filoj kaj nepoj de andaluzoj aŭ esktremaduranoj estas absurde ke ilia origino determinu liajn ampreferojn, en kunteksto en kiu la identeco mutacias tre rapide. Regi du lingvoj permesas mergiĝi en du kosmovidojn sed uzi la lingvon de la lando estas signifoplena, ĝi manifestas la deziron partopreni en la kolektiva kaj konstanta konstruado de ŝanĝiĝema indenteco. La idento-dueco (tiu demografia sektoro kiun oni situas en la 40% kiu sentas sin samgrade hispano kaj kataluno) plu stabiliĝis en la lastaj jardekoj malgraŭ la kreskanta sieĝo al la kataluna identeco enpuŝita de la frankoisma bunkero. Kaj, pro tio, la grupo "mi sentas min pli hispana ol kataluna aŭ nur hispana" minimumiĝis (ĝin reprezentis 10,2% en  2016 kaj plu malgrandiĝas).

Veras ke, ekde la 1990aj jaroj, especiale danke al homoj kiel la hispana eksprezidento Aznar, okazis konstantaj kampanjoj por subfosi instituciojn kaj identecon. Alivorte, la agresemo de la frankoismo renaskiĝis ene de demokratio pli kaj pli dubinda. Certagrade, la kontraŭkatalunismo, kun ĝiaj obsedoj kontraŭ la publika ĉeesto de la lingvo (ankoraŭ multaj surpriziĝas pri la nombro de doktoraj tezoj en kataluna kaj angla superas tiun de la tezoj en la hispana aŭ ke la konsumo de radio aŭ gazetoj jam superis la hispanlingvajn), la lingva enmergiĝo, TV3 (publika kataluna televido) provokis opinietoson tre malamikan kontraŭ Katalunio.

Kial? Pli for dela moral dimensio, subkuŝas la ideo ke ili perdas Katalunion. Male al la milfoje ripetitaj mensogoj de la komunikiloj, tio ne ŝuldiĝas al la perfida naciismo, al la perfida Albiono, al la rusaj kaŝagentoj aŭ al la imagitaj konspiroj kaj ribeloj. Veras ke la emocia malkonekto spertita de multaj katalunoj ŝuldiĝas al la katalunofobio de kelkaj kaj al la komplica silento de aliaj, sed ekzistas aliaj pli profundaj procezoj kiuj klarigas la paŝon post paŝan disiĝon inter Hispanio kaj Katalunio. Ni aludas, ekzemple, la diverĝa politika kulturo: unu bazita sur la postvivo de la frankoismo en strategiaj institucioj dum alia estas bazita sur la aktiva kontraŭfaŝismo, kiu klarigas, ekzemple, la ekziston de partiaro pli simila al la kontienta logiko ol al la iberia. Ni parolas ankaŭ pri identeco, la hispana deveninta de la kastilia, rokeca, neŝanĝebla, ekskludema, nefacile akceptanta plurecon kaj maltolerema al la disidentoj dum la alia, la kataluna, aktivema, heterogena, mutaciema kiu, ĝuste por supervivi, devas sin reinventi je ĉiu nova generacio. Krome, facilas esti kataluno, sufiĉas la volo ĝin esti.

Fonto: Diario 16
Por legi la artikolon disde la komenco: Ipernity