dissabte, 30 de juny del 2018

Fierfestivalo LGBTI en Barcelono solidaras kun migrantoj kaj rifuĝintoj


Ĉijare la festivalo LGBTI aparte solidaris kun migrantoj kaj rifuĝintoj kaj plenplenigis la stratojn de Barcelono

Post kvardek jaroj, la parado denove paŝis tra la fama bulvardo Ramblas

Kiel kutime, oni manifestaciis por la rajtoj kaj libereco de lesbaninoj, gejoj, ambaŭsekemuloj, transeksuloj kaj aliaj homoj kun diversaj seksecoj. La unua parado-prezento, organizita de Pride Barcelona, iris tra strato Paral·lel. La dua, de la Unueca Komisiono por la 28a de junio, eliris el placo Universitato kaj trairis Ramblas-promenejon.
En iliaj diskursoj oni emfazis la rajtojn de rifuĝintoj kaj migrantoj. La ĉefa slogano  estis: Fiero estas   Bonvenigi - Barcelono kun la rifuĝintoj LGTBI. Dua slogano estis: Ni haltigu la malamon kaj la LGTBI-fobion.
Ankaŭ estis legita manifesto kontraŭ la rasismo kiu troveblas interne de iliaj kolektivoj.

Fonto: Vilaweb


La festivalo en 2017

dimarts, 19 de juny del 2018

Fragmento el "La Inquisición" (La Inkvizicio)

"Preskaŭ samtempe ekflamis la tiel nomataj ribeloj en Teruelo, Valencio, Ilerdo, Barcelono kaj aliaj urboj de Katalunio. La rezisto estis tiel obstina ke, Fernando (la reĝo) kredis oportune severe interveni por ĝin fini. Tamen li bezonis pli ol du jarojn por sufoki la ribelintojn, gvidatajn de kelkaj nobluloj.
Barcelono, pli ol iu ajn alia, rimarkiĝis pro sia kuraĝa opozicio; la loĝantoj de tiu urbo kaj  de la tuta provinco absolute rifuzis submetiĝi al la moderna Inkvizicio kaj agnoski la aŭtoritatecon de Torquemada. Oni intermetis  ĉiujn eblajn obstaklojn antaŭ ol permesi la enkondukon de la reformoj de la Sankta Ofico en la provincon kaj la submetiĝon de la katalunoj.
Same okazis en Majorko kaj Menorko, kies loĝantoj ankaŭ rifuzis la Inkvizicion dum ok jaroj kaj, sekve, ĝi ne ekagadis ĝis 1490."

Elhispanigita fragmento el:
Historia General de LA INQUISICIÖN
Verkis france: Mr. Leonardo Gallois
Tradukis hispanen: Francisco Nacente
Eldonjaro: 1869 (en Barcelono)

Legeble en Vikipedio ankaŭ:
Nigra legendo de la Inkvizicio
La sekretaj arkivoj de la Inkvizicio


Ekster Vikipedio:
Inkvizicio: inter historiaj dokumentoj kaj nigraj legendoj
La flamado de sorĉistinoj
La sorĉistin-persekutoj: rerigardo kaj reinterpretoj


La Inkvizicio pentrita de Francisco de Goya

dissabte, 16 de juny del 2018

La kataluna lingvo dum la lastaj jaroj

(Rekta transkribo el NUNTEMPE)
Dum dek jaroj, de 2003 al 2013, de kiam oni havas la lastajn datumojn, la kataluna lingvo perdis 300mil kutimajn parolantojn en Katalunio. Malgraŭ ĉi tio, la nombro da junuloj, kiuj havas la katalunan kiel kutiman lingvon, inter la jaroj 2008 kaj 2013 kreskas de 31.5% al 36.4%. Ĉi tiuj estas kelkaj el la datumoj de InformeCAT 2018 kiujn publikigis la 8an de junio Plataforma per la Llengua, la neregistara organizaĵo kiu defendas kaj zorgas pri la kataluna lingvo.
La analizado pri ĉi tiuj datumoj kondukas al la konkludo ke dum ĉi tiu periodo malkreskis la nombro da parolantoj de la kataluna, kaj en absolutaj kaj en relativaj nombroj, sed la absoluta nombro de homoj kiuj kapablas paroli la katalunan restas sur 10 milionoj.
La prezidanto de Plataforma per la Llengua, Òscar Escuder, diris ke “la venontajn jarojn karakterizos la fakto ke la kono pri la kataluna lingvo estos ĝenerala, sed la socia uzado de la lingvo estos pli alta aŭ malpl alta depende de la konteksto, la komunika situacio, la teritorio kaj, precipe, la lingva konduto de la parolantoj”. Sur ĉi tiu direkto kaj laŭ alia datumo de la informo, pli ol 70% de la homoj en Katalunio kaj Balearaj Insuloj kiuj scipovas la katalunan, ŝanĝas je lingvo kiam al ili oni kontestas en la kastilia.
Escuder emfazis ke “estas grave ke de gepatroj al gefiloj, de geavoj al genepoj, inter geamikoj, oni konservu la katalunan kiel komunan lingvon de nia vivo kaj de niaj ĉiutagoj”, ĉar tiu estas pla plej natura maniero fari ke nia lingvo estu viva kaj utila. La informo enhavas ankaŭ la pozitivan datumon ke 56% de la gefiloj de la enmigrintoj kiuj alvenis Katalunion, tio estas la dua generacio, parolas la katalunan kun siaj gefiloj.
Pri la lerneja sistemo, la informo diras ke tiuj parolantoj de la kastilia kiuj ĉeestas katalunlingvajn lernejojn regas je 20% (kaj eĉ en superaj matematikaj kapabloj) pli multe ol tiuj kiuj ne lernas en katalunlingvaj lernejoj.
En Valencilando komenciĝas lingva instrumodelo kiu enkondukos 100 000 lernejanojn al la lernado de la kataluna lingvo.
La parolantoj de la kataluna lingvo estas 68.7% el la tuta loĝantaro de la teritorioj de la kataluna lingvo, kaj la homoj kiuj asertas ke ili komprenas la lingvon kreskas ĝis 91.5%. Se en 2003 2milionoj 584mil 900 homoj pli aĝaj ol 15 jaroj havis la katalunan kiel kutiman lingvon, en 2013 havis ĝin 2 250 300. La kastilia lingvo evoluis de 2 650 300 kutimaj parolantoj al 3 172 600.
En la Aragona Strio 49.6 % de la loĝantoj kutime parolas la katalunan por paroli kun la amikoj. Oni povus aldoni 12.5% da homoj kiuj en sama proporcio uzas la kastilian. Pro ĉi tiu 62.3%, la Aragona Strio estas la regiono kie plej multaj homoj uzas la katalunan lingvon en siaj amikaj rondoj, super Andoro (54.1%), Balearaj Insuloj (49.1%), Katalunio (47.6) kaj en la historie katalunlingvaj regionoj de Valencilando (43.6%). En Algero, 19.0% de la homoj kutime parolas la katalunan kun siaj amikoj.
Amaskomunikado
Kreskas la konsumado da radio, televido, kino, teatro, libroj, muziko kaj revuoj en la katalauna lingvo. La jaro 2017 postlasis la pozitivan detalon ke ekfunkciis publika televido katalunlingva en Valencilando (À Punt), en Norda Katalunio homoj povas nur spekti du minutojn tage da kataluna lingvo en la franca publika televido.
Malmultaj helpoj
La publika administracio malhelpas la katalunan lingvon. Ĉi tio okazas, ekzemple, en la publikaj helpoj al muziko en Katalunio. Pli konkrete, la 60.7% da publikaj subtenoj al muziko estis destinitaj al projektoj kie la kataluna lingvo estas sub 25%. Samtempe, ili restas limigitaj al grupoj aŭ agantoj kies oficiala rezido estas en Katalunio, tiel ke restas ekster ili ĉiuj projektoj de aliaj partoj de la lingva teritorio.
Industrio kaj aŭto
Dum la jaro 2017, en Katalunio, Valencilando kaj Balearaj Insuloj oni vendis 361mil 648 novaj aŭtoj (29% el la vendoj de la tuta regno Hispanio), kaj kun Andoro la sumo atingas 364mil 334. Ĉi tio signifas ke en 2017, nur tie kie la kataluna lingvo estas oficiala, oni vendis pli multajn aŭtojn ol en Svislando, Ĉeĥio kaj Portugalio. Sed la diferenco kun ĉi tiuj merkatoj estas ke la kataluna lingvo estas la nura lingvo kiu preskaŭ forestas en retpaĝoj, katalogoj, biriloj muntitaj en aŭtoj aŭ en la plurmedia sistemo.
Libroj kaj diskoj
En 2016 la kataluna lingvo atingis historian nombron en la produktado da diskoj en la kataluna lingvo, kiu superis la milon (1 050 produktitaj diskoj). La absoluta nombro da libroj eldonitaj en la kataluna lingvo estis de 11 343 titoloj en 2016. La eldona sektoro spertis ankaŭ kreskon de vendoj por tria sinsekva jaro, je konsiderinda 3.6% kompare kun la antaŭa jaro, laŭ datumoj de Katalunio kaj Valencilando liveritaj de la Asocio de Eldonistoj en la Kataluna Lingvo. La vendoj kreskis sen kresko da titoloj kompare kun la jaro 2015, kio indikas ke la eldonaĵoj vendiĝis pli multe.
Radio kaj kino
Sep el dek aŭskultantoj aŭdas radion en la kataluna lingvo. La konsumo da revuoj en la kataluna lingvo kreskis je 15.8%. La konsumo da kino en la kataluna kreskis je 2.7% kompare kun la antaŭa jaro. La konsumado de kinartaj filmaĵoj en interreto (21.1%) superas tiun de kinejoj (7.3%). Dum la lastaj du jaroj oni kreis kvin ludojn por PlayStation 4 kun versio en la kataluna lingvo.
Bankoj
Dum la lastaj jaroj multaj lokaj bankoj en kiuj oni laboris en la kataluna lingvo kunfandiĝis en grandaj bankoj kiuj laboras ĉefe en la kastilia, kio malmultigis la uzadon de la kataluna lingvo la oficejoj. La lingvo malkreskis je naŭ punktoj en Balearaj Insuloj kaj 12, en Katalunio.
Magistroj
Plimultiĝis la proporcio da magistroj en la kataluna lingvo en la katalunaj publikaj universitatoj por la unua fojo dum kvin jaroj. La kataluna estas la lingvo kiun oni plej multe lernas: 17% el la studentoj registras sin en kursoj por lerni ĝin

Homkolonoj por la libereco en la naskiĝurboj de enkarcerigitoj kaj ekziliĝintoj

Dekkvin homturaj teamoj partoprenis en iniciato por memori la ok monatojn de kiam estis malliberigitaj la sociaj aktivistoj konataj kiel els Jordis (la Georgoj)

La homkolonoj por la libereco stariĝis hodiaŭ en diversaj urboj de Katalunio por postuli la liberecon de la politikaj prizonuloj kaj la revenon de la ekzilitoj: Amer, kie naskiĝis Carles Puigdemont; Torroella de Montgrí, Dolors Bassa; Sant Vicenç dels Horts, Oriol Junqueras; Caldes de Montbui, Raül Romeva; Terrassa, Josep Rull kaj Lluís Puig; Parets del Vallès, Jordi Turull; Santa Perpètua de Mogoda, Jordi Cuixart; Vic, Marta Rovira; Sallent, Anna Gabriel; Xerta, Carme Forcadell.

Kelkaj teamoj konstruis kolonojn ankaŭ antaŭ la koncernaj hispanaj malliberejoj.Spektu la raporton ellaborita de la kataluna televido TV3


dimarts, 12 de juny del 2018

Guardiola donacas 150.000 € por ripari ŝipon de Open Arms


Pep Guardiola (SantpedorBages18a de januaro de 1971), ekstrejnisto de la Barcelona futbalklubo, donacis 150.000 €, el sia persona monhavaĵo, por pagi la riparon de la ŝipo de Proactiva Open Arms

Informo en la kataluna: Ara

dilluns, 11 de juny del 2018

Mesaĝo de la kataluna prezidento en Twitter

La kataluna registaro pretas akcepti la pli ol 600 rifuĝintojn de la ŝipo Aquarius. Ni refaras la proponon kiun jam montris en marto 2016 la tiama prezidento Carles Puigdemont, nome, ni pretas bonvenigi 1.800 rifuĝintojn pere de institucioj kaj organizaĵoj el diversaj lokoj de la lando. La katregistaro rekte 600 el ili.

dimarts, 5 de juny del 2018

Ramon Mercader, la kataluno kiu (fi)mortigis Lev Trocki-n

Resultado de imaxes para ramon mercader

Jaime Ramón* Mercader del Río (Barcelono7-a de februaro de 1913 - Havano19-a de oktobro de 1978) estis hispana komunista aktivulo kaj de la NKVD, konata ĉefe pro tio, ke li murdis en 1940 Lev Trocki. Rekompence, li ricevis la sovetan ŝtatanecon kaj estis nomumita Heroo de Sovetunio. Stalin volis murdi Trocki, kiu estis rifuĝinta en Meksiko, post forpelo el la medio de sovetaj polikestroj post la morto de Lenino. Ramón Mercader estis kuraĝigita al komunisma stalinisma agado fare de sia patrino Caridad del Río Hernández, kiu eĉ akompanis lin al la murdo. Li murdis la ukrain-rusan politikestron per frapo de glaci-pioĉeto.

BIOGRAFIO

Ramón Mercader, post edukiĝo en Francio, kien la patrino iris post separiĝo de sia edzo, aktivis en komunismaj medioj de Barcelono en 1931. Dum la Hispana Enlanda Milito, li estis vundita en Aragono kaj en la hospitalo de Ilerdo renkontis sian patrinon, ankaŭ vundita. Poste li luktis ĉe Madrido, ĉiam en komunismaj armetrupoj. Poste lia unuo estis sendita al Katalunio. Ŝajne jam en 1937 lia patrino estis membro de la NKVD kaj kuraĝigis sian filon eniri en ĝin. Ekde tiam estas kontraŭdiroj inter tiuj, kiuj asertas, ke li restis en la hispana milito, kaj aliaj, kiuj defendas, ke li ricevis trejnadon de NKVD aŭ en Francio aŭ eĉ en Sovetunio. Tiam la stalinistoj intencis detrui ĉian komunisman opozicion, trockistan aŭ ne. Trocki vivis ekzile ekde januaro 1937 en Meksiko. Laŭ ordonoj de Eitingon, Ramón devis delogi (li estis bela viro) Sylvia Ageloff, trockistan usonaninon, kiun li devos uzi por alproksimiĝi al la medio de Trocki. Ramón Mercader uzis la falsan identecon de Jacques Mornard, supozita filo de belga diplomato. Ageloff alvenis al Parizo fine de junio 1938, en ferio kaj por ĉeesti la fondon de la Kvara Internacio. Ŝi ne sciis, ke hazarda renkonto kun Mornard-Mercader estis preparita de la soveta spionaro. Mercader delogis Sylvia Ageloff kaj pluigis tiun rilaton ĝis ŝia forveturo al Novjorko, en februaro 1939. De tiam daŭris korespondado. Eĉ tiele Mercader klopodis aliajn rimedojn por alproksimiĝi. Post la murdo, Frida Kahlo deklaris, ke ŝi renkontis Mercader dum sia restado en Parizo (januaro–aprilo 1939). Tiu ŝajne petis de ŝi helpon por trovi hejmon en Meksiko proksime al tiu de Trocki en Coyoacán, ĉe Meksikurbo, kion Kahlo malakceptis.

LA MURDO

De marto al aŭgusto 1939 Stalin kaj liaj helpantoj organizis la murdoklopodon. Partoprenis diversaj grupoj de komunistoj, inter ili la meksika murpentristo David Siqueiros kaj la grupo de Caridad kaj sia filo Ramón Mercader, kiu ŝajne dekomence devis nur kolekti informojn. Jam fine de majo estis unua klopodo, kiu malsukcesis. Ŝajne fine de aŭgusto Mercader veturis al Novjorko, kontaktis Sylvia Ageloff kaj veturis kelkfoje al Meksiko kaj Usono denove por ricevi ordonojn. Post kelkaj monatoj, dum kiuj Ramón alproksimiĝis al Trocki, en la mateno de la 20a de aŭgusto 1940 li estis ricevita sole de la komunistestro. Mercader supozeble alportis al li dokumentojn, kaj kiam tiu alproksimiĝis al fenestro por pli bone vidi kaj legi ilin, Mercader frapegis lin per glaci-pioĉeto en la nuko, metante profunde la ilon en la kranion de Trocki. Eĉ tiele, Trocki ne tuj pereis kaj vivis dolorege dum pluaj 12 horoj antaŭ morti. Kiam Sylvia Ageloff eksciis pri la vera naturo de la interesiĝo de Ramón por ŝi, ŝi provis mortigi sin. Arestita de la gvardio de Trocki kaj de la meksikaj aŭtoritatoj, Mercader identigis sin kiel Jacques Mornard kaj estis kondamnita pro murdo je dudek jaroj da prizonpuno. Dekomence Mercader deklaris, ke li havis personajn problemojn kun Trocki. Dum 1943 la sovetianoj organizis planon por liberigi Mercader sed tiuj malsukcesis pro malkonsentoj inter la hispanaj komunistoj, kiuj preferis Dolores Ibárruri al Jesús Hernández, sendito de la NKVD. Krome la apero de Caridad fine fuŝis la aferon kaj Mercader devis pasigi la tutan tempon prizone.

Fonto: Vikipedio

En 1972 oni rekreis la historion per filmo ĉefrolita de Richard Burton:



* Jaime Ramón estas hispana versio de la kataluna nomo Jaume Ramon (plej verŝajne la de li uzata)

dissabte, 2 de juny del 2018